Fietsbrug Vijfstraten

Projectomschrijving

Overal in Vlaanderen wordt fors geïnvesteerd in nieuwe fietssnelwegen. Voor de aanleg van de fietssnelweg F4 tussen Gent en Antwerpen zorgt het huidige traject ter hoogte van Sint-Niklaas voor een onveilige situatie voor de zwakke weggebruiker. Het traject wordt daarom aangepast zodat dit parallel loopt met de spoorlijn, met een ongelijkgrondse kruising ter hoogte van Vijfstraten en een gelijkvloerse kruising ter hoogte van de Nieuwe Molenstraat. SBE wordt dankzij zijn geïntegreerde aanpak gekozen om in dit dossier de totale ontwerpstudie op zich te nemen.
Het voorgestelde tracé is een quasi rechte, bovengrondse verbinding die de fietser een optimaal comfort garandeert. Verschillende varianten werden uitgewerkt met aandacht voor dit fietscomfort, maar ook doorstroming, fietsveiligheid, ruimtelijke impact, leesbaarheid en timing/uitvoerbaarheid.
In het ontwerp voor de fietsbrug wordt gestreefd naar een elegante, slanke constructie, die de overspanning van 93 meter in een vloeiende, comfortabele beweging maakt. Het is hier dat architecturaal en technisch ontwerp hand in hand gaan. De stalen brug wordt opgevat als een enkel U-vormig profiel met een continue dwarssectie. Elk architecturaal onderdeel wordt ook ingezet om stabiel-technisch een meerwaarde te zijn. De borstweringen worden bijvoorbeeld op decoratieve wijze geperforeerd of gelasercut, rekening houdend met het krachtenverloop. Om de wenselijke slankheid te bekomen en de vrije hoogte onder de brug te maximaliseren wordt een elegante pijler voorzien na de overspanning van 60m over Vijfstraten.
Het traject bevindt zich binnen een dens stedelijk weefsel naast een spoorwegtalud. Waar mogelijk wordt daarom een natuurlijk talud voorzien, begroeid met streekeigen halfhoge struikachtige gewassen, dat dienst kan doen als een groene ader tussen het verder harde landschap. Enkel op plaatsen waar dit wegens ruimtegebrek niet mogelijk of wenselijk is, wordt het natuurlijk talud vervangen door een grondkering. Deze grondkering wordt als groen element uitgewerkt op basis van gewapende grond met geogrids en geocellen. Dit heeft diverse voordelen. De meest voor de hand liggende is het doortrekken van de lijn van groene taluds in deze grondkeringen, zodat voor de naburige percelen er een verderzetting van het landschap is. Er is verder ook geen gevaar voor schade aan de bestaande keermuur ten gevolge van trillingen bij de constructie. De nodige controles tijdens de werken inzake eventuele zettingen aan het spoor worden in samenspraak met Infrabel uitgevoerd.

Aanpak

De brug is parametrisch ontworpen met behulp van de softwareprogramma’s Rhino 6 & Grasshopper. Dit model is gekoppeld aan het rekenmodel van SOFiSTiK maar ook aan Tekla, Revit en Civil 3D.
De ontworpen toestand, het tracé van de brug én het 3D alignement is getekend in Civil 3D. Deze data is gebruikt in Rhino 6 en Grasshopper om hierrond de andere geometrie op te bouwen. Deze geometrie en data is hierna gebruikt in het rekenmodel in SOFiSTiK, maar ook in Tekla om de stalen brug en bekisting te genereren. Door te werken met 1 centraal model kunnen er heel snel aanpassingen gebeuren in het ontwerp.
Door dit project volledig in 3D uit te werken en het gebruiken van de geschikte data, is het van bij de aanbestedingsfase heel eenvoudig om hoeveelheden aan materiaal op te vragen. Het stelt ons ook in staat om deze modellen te gebruiken als bron voor onze visualisaties en deze zijn tevens de basis voor ons complete BIM-model. Tijdens het hele ontwerp stond werken volgens de BIM-methodiek centraal. Hergebruik van modellen en data, centrale bron van informatie & communicatie, dit zijn de essentiële zaken die dit project gesteund hebben.

Wat was nu de volgende stap?

Wat maakt het project Fietsbrug Vijfstraten net zo speciaal? Wat was onze ambitie om die “extra mile” te bereiken?
Wel, we kregen de vraag om de buurtbewoners en stakeholders mee te nemen in ons verhaal en het toekomstige ontwerp zo goed mogelijk te laten beleven. Vaak gebruiken we daar 4D animaties & 3D visualisaties voor, die heel duidelijk aantonen wat de impact is op de huidige omgeving. Bij de fietsbrug Vijfstraten wouden we aan die beleving een extra dimensie toevoegen, namelijk; De buurtbewoners & stakeholders in het ontwerp laten rondfietsen, virtueel dan toch. Het gehele BIM-model is gekoppeld aan onze eigen ontwikkelde fietssimulator. Op de fietssimulator fietst men virtueel over de toekomstige fietsbrug en doordat we de data van het BIM-model hieraan gekoppeld hebben, voelt men de correcte weerstand van het ontworpen tracé. Men heeft hierbij ook de mogelijkheid om tijdens het fietsen rond te kijken in de omgeving door gebruik te maken van een VR-headset. Het gehele BIM-model is geoptimaliseerd naar een Visualisatie-model en we hebben binnen een bepaalde straal rond het project de nodige aandacht besteed aan de huidige omgeving en inplanting van het project zodat dit ook voor iedereen herkenbaar is.